
Si ndikon ushqimi në presionin e lartë të gjakut?
Presioni i lartë i gjakut është një sëmundje komplekse që vjen si rezultat i faktorëve të shumtë.
Faktorët genetike kanë një rol të madh si shkaktarë për shfaqjen e saj. Por fill pas tyre vjen mënyra e jetesës dhe jeta që bëjmë. Jo rrallë problemet me presionin e gjakut vijnë prej faktorëve të tillë si:
- Mbipesha dhe mënyra e jetesës pa aktivitete fizike
- Mënyra jo e duhur e ushqyerjes
- Shprehitë e dëmshme (alkooli dhe pirja e duhanit)
Ndryshimet në dietë me konsum të ushqimeve të shëndetshme dhe me më shumë aktivitet fizik, ulin riskun e shfaqjes së sëmundjeve të zemrës dhe të enëve të gjakut dhe hipertensionit. Në këtë mënyrë bien nivelet e kolesterolit, ulet rreziku i mbipeshës dhe përmirësohet funksionimi i zemrës dhe i enëve të gjakut. Por që efekti të jetë real dhe i qëndrueshëm, ndryshimet në mënyrën e ushqyerjes duhet të jenë të vazhdueshme. Kjo do të thotë gjithashtu se disa ushqime duhet të përfshihen, ndërsa të tjera duhet të përjashtohen kategorikisht. Ndër ushqimet e dobishme janë frutat dhe perimet e freskëta, ushqimet me kokërr të plotë, bimët leguminoze, kurse ndër ushqimet e dëmshme janë gjithë ato që kanë përmbajtje të lartë të kripës, si dhe të ashtuquajturat junk foods.
Ja dhe disa hollësi më shumë për këto dy grupe, duke filluar me ...
Ushqimet që duhet t`i shmangim
Mishi i përpunuar dhe sallamrat Mishi i përpunuar konservohet me anë të kripërave, nitrateve dhe konservantëve të tjerë. Në këtë mes përfshihen shumica e sallamrave si salsiçe, suxhukë, gjithashtu delikatesa si bekoni, proshuta, fileto gjeldeti. Kërkime të gjata kanë konstatuar se mishi i përpunuar është më i dëmshmi për zemrën. Kjo i detyrohet niveleve të larta të kripës dhe konservantëve që mund të gjendetn në të.
Drithërat dhe karbohidratet e rafinuara dhe të përpunuara Ushqimet e rafinuara ose të përpunuara përfshijnë bukën e bardhë, orizin e bardhë, ushqime mëngjesi me fare pak fibra, ëmbëlsira dhe sheqerna, si dhe karbohidrave të tjera të rafinuara dhe të proceduara. Pse janë të dëmshme? Së pari, për arsye se nivelet e larta të përpunimit i zhdukin shumicën e përbërësve të shëndetshëm në ushqimet integrale, si p.sh. fibra, minerale dhe acide yndyrore. Së dyti, procesi i përpunimit asgjëson strukturën e natyrshme të ushqimit, ndërkohë që shton përbërës të shumtë që nuk janë dhe aq të dobishëm, si p.sh. yndyrat e hidrogjenuara, kripa dhe sheqernat. Sidoqoftë, nuk është e thënë të mos hani ëmbëlsira, reçelna apo bukë të bardhë, por mirë është t`i hani kohë pas kohe dhe jo rregullisht. Pijet me gaz dhe pijet e tjera plot me sheqer Pijet e përgatitura me shumë sheqer kanë po atë efekt negativ ndaj zemrës si dhe karbohidratet e rafinuara dhe të përpunuara. Kërkimet tregojnë se trupi ynë nuk mund të përllogarisë kaloritë e konsumuara në formë të lëngshme, siç arrin ta bëjë me ushqimet e forta. Pra, nëse drekës tuaj i shtoni pije me gaz, kaloritë e pijes me gaz do të jenë thjesht kalori boshe. Ndërkohë që duhet të theksojmë se këto pije rritin shansin e mbipeshës.
Cilat ushqime janë të dobishme kur kemi presion të lartë të gjakut?
Ushqimet e integruara dhe karbohidratet e “ngadalta” Shumë prej kërkimeve që bëhen, e lidhin konsumin e ushqimeve integrale, në vend të karbohidrateve të rafinuara (buka e bardhë, orizi i bardhë dhe ushqimet e mëngjesit me pak fibra), me një risk më të ulët të sëmundjeve të zemrës, diabetit dhe goditjeve në tru. Natyrisht, ato lidhen edhe me peshën e shëndetshme të trupit. Frutat dhe perimet Ndër të parët në luftën me hipertensionin rreshtohet hudhra që njihet gjithashtu si ilaçi çudibërës për sistemin e zemrës dhe enëve të gjakut, përfshirë edhe presonin e gjakut. Është e vërtetuar se konsumi i një thelbi hudhre në ditë për 12 javë resht çon në reduktim të ndjeshëm të presionit të gjakut.
Frutat dhe perimet e tjera gjithashtu janë të dobishme për presionin e gjakut. Një pjesë e mirë e kërkimeve provojnë se vegjetarianët vuajnë më rrallë nga hipertensioni. Kaliumi që përmbahet në to, ndihmon në rregullimin e presionit të gjakut. Ndër këto ushqime janë bananja, shalqiri, patatet, domatja, portokalli, spinaqi, si dhe soja e bajamet. Ushqimet e pasura me kalcium Disa shkencëtarë pohojnë se këto lloj ushqimesh neutralizojnë veprimin e natriumit, kur ky i fundit është me tepricë. Në këtë grup ushqimesh janë shumica e bulmetrave: qumështi, giza, si dhe perimet e freskëta, spinaqi, qiqra. Ushqime me fibra Këto janë ushqimet që përmbajnë celulozë. Është për t`u theksuar këtu se duhet të përzgjidhen ushqimet e duhura që përmbajnë celulozë. Rekomandohen ato që janë të tretshme në ujë: krunde tërshëre, pektinë molle, farëra dhe fibra të gjethes indiane të dellit, guarana, rrënja e luleshurdhës mjekësore, rrënja e xhenxhefilit, farërat e bëra pluhur të koprës greke. Gjithashtu dhe... Peshku, efekti i favorshëm i të cilit në vlerat e presionit të gjakut i detyrohet yndyrave omega-3, që përmbahen në të dhe konkretisht skumbria, peshku tuna, salmoni, harengat. Nga erëzat ia vlen të përdoren kryesisht xhinxheri, finoku, rigoni, piperi i zi, borziloku, estragoni, ndërsa nga perimet e tjera brokoli dhe karota.